Hemoroid anal kanalda yerleşmiş olan ve her bireyde bulunan damarsal yapılardır. Rektumun ve anüsün en alt kısmında, anal kanalın sonunda bulunan genişlemiş damarlardır. Tıpkı bacaklarda ortaya çıkan varis gibi bu damarların şişmesiyle oluşan hastalıklardır. Bu kan damarlarının duvarları gerilerek bazen genişler ve şişer ve tahriş olurlar. Bu şişme ve tahriş olma durumunun sonucunda ise makatın dışına çıkarlar. Halk arasında basur diye bilinen bu rahatsızlık hemoroid rahatsızlığıdır. Hemoroidler iç ve dış olarak ikiye ayrılmaktadırlar ve belirtilerine göre dört farklı derecede ölçülmektedirler. 

Hemoroidler internal (iç) ve eksternal (dış) olmak üzere ikiye ayrılırlar. Buna ek olarak iç hemoroidler belirtilerine göre dört farklı evreden oluşurlar. 

• Birinci Evre Hemoroid: Dışkılama sırasında hemoroidin oluşturduğu meme şeklindeki doku parçası, makat içerisinde hareket eder ancak sonrasına eski haline döner. Bu evrede oluşan hemoroidler dışarıya doğru sarkma oluşturmaz ve bu yüzden çıplak gözle gözlemlenemez; yalnızca rektoskopi ile gözlemlenebilmektedir. Bu dönemde ara sıra gerçekleşen tahriş sebebiyle oluşan kanamalar hariç pek belirti gözlemlenmez.
• İkinci Evre Hemoroid: İkinci evre hemoroidde kişiler fiziksel olarak daha belirgin belirtiler gözlemlemektedir. Dışkılama sırasında hemoroidin oluşturduğu doku parçası, ıkınma ile birlikte dışarıya çıkar ancak dışkılama bittikten sonra tekrar içeri girer. İlk evrede gözlemlenen kanama bu evrede artış göstermektedir. Fazla ıkınmadan kaçınılmalıdır. 
• Üçüncü Evre Hemoroid: Bu evrede hemoroid memesi, anüs dışına doğru sarkma yapmaktadır. İkinci Evre Hemoroidin aksine bu evrede artık daha büyük boyuta ulaşmış olan hemoroid memesi dışkılama sona erdiğinde tekrar içeri girmez. Bu doku ancak parmakla itildiğinde anüs içine girebilmektedir. Önceki evrelerdeki kanamaya ek olarak, kızarıklık, ıslaklık, kaşıntı ve ağrı belirtileri gözlemlenmektedir. Hasta artık otururken rahatsızlık hissetmeye başlar. 
• Dördüncü Evre Hemoroid: Dördüncü evrede hemoroid son aşamaya geçmiştir. İleri hemoroid olarak da bilinen bu evrede kişi hemoroid memelerini üçüncü evredeki gibi anüs içine itemez ve hemoroid memeleri sürekli olarak dışarıda kalır. Bu evrede kişinin oturmaktan duyduğu rahatsızlık daha da ilerler. Daimi ağrı, kanama ve ıslaklık hali gözlemlenmektedir. 

Hemoroid belirtileri rahatsızlığın evresine göre değişiklik göstermektedir. 

• 1. Evre Hemoroid: En belirgin belirti sıklıkla olmasa da kanamadır. Bu evrede hemoroid çıplak gözle görülmez, rektoskopi eşliğinde gözlemlenmektedir.
• 2. Evre Hemoroid: İlk evreye göre daha yoğunlaşan kanamayla beraber kaşıntı da gözlemlenmektedir. Bu evrede ıkınma esnasında hemoroid gözlemlenebilir.
• 3. Evre Hemoroid: Kanama ve kaşıntıya ek olarak makatta akıntı ve ıslaklık hissi oluşur. Hasta otururken rahatsızlık hisseder. Daha fazla büyüyen hemoroid memesi anüs dışına sarkar ve ancak elle anüs içine itilebilir.
• 4. Evre Hemoroid: Üçüncü evrede olduğu gibi kanama, kaşıntı, makatta akıntı ve ıslaklık hissi oluşmaktadır. Bu evrede anüsten dışarı taşan hemoroid memeleri elle içeri sokulamaz. 

Anüs etrafında bulunan damarsal yapılar asllarıında her bireyde bulunmaktadır. Ancak bu yapıların belirli durumlarda şişmesi ve genişlemesi hemoroid hastalığına yol açmaktadır. Hemoroide sebep veren nedenlerin başında genellikle dışkılama sırasında zorlanma ve ıkınma, tuvalette uzun süre zaman geçirme, kronik kabızlık ya da ishal, aşırı kilo ve obezlik, fazla ağırlık kaldırma ve lif yönünden eksik gıdalar ile beslenme gelmektedir. Bunun yanı sıra gebelik döneminde de hemoroid gözlemlenebilmektedir. Gebe kadınlarda, bebeğin ağırlığının rektum üzerinde oluşturduğu basınç hemoroide neden olabilmektedir. Bununla birlikte yaşlandıkça rektum ve makat bölgesindeki damarları destekleyen dokular güçsüzleştiği için hemoroid oluşabilmektedir.  

Hemoroid problemi yaşayan kişilerin çoğunluğu doktora gitmekten çekinirler. Farklı kaynaklardan duydukları önerileri uygulamaya çalışıp, sorunu kendi başlarına halletmeye çalışırlar. Ancak bu durum, rahatsızlık tanısının konulmasını geciktirdiği gibi problemin ilerlemesine de sebep olabilmektedir. Oysa hemoroid rahatsızlığında erken tanı çok önemlidir. Eğer hemoroid ilerlemeden tanı konulabilirse, ameliyata ihtiyaç duyulmadan tedavi mümkündür. Hemoroid tanısında, cerrah kişinin öyküsünü dinledikten sonra muayeneye başlar. Dış hemoroidde tanı hızlıca konulabilmektedir. İç hemoroidde ise anal kanal, rektum muayenesi ya da rektoskopi ve kolonoskopi gibi et tetkikler gerekebilmektedir. 

Hemoroid hastalığında uygulanacak tedavi yöntemi hastanın şikayetlerine ve hemoroidin evresine göre değişebilmektedir. Hemoroid hastalığının ilk evrelerinde hastalara lifli gıdalar içeren bir diyet listesi ile birlikte oturma banyosu gibi çözümler önerilebilmektedir. Makatta kaşıntı yaşayan ve kanama görülen hastalara ise, hemoroid çok ilerlememişse ağrı kesici kremler ile müdahale edilebilmektedir. Bununla birlikte, yoğun kanamaya sebep olan hemoroidlerde band ligasyon yöntemi kullanılabilmektedir. Bu yöntemde hemoroide sebep olan damarlar lastik bir band ile boğularak düzeltilmektedir. Bu tedavinin de yeterli olmadığı durumlar 3. evrenin sonu ve 4. evre itibariyle yaşanmaktadır. O aşamadan sonra hemoroid hastalığının tek çözümü cerrahi müdahale ve lazerli hemoroid ameliyatı olacaktır.

Halk arasında boğulmuş hemoroid olarak da bilinmektedir. Makat çevresindeki dış (eksternal) hemoroid damarlarındaki kan akışının bozulur ve bunun sonucunda o bölgede kan birikimi oluşur ve damarlarda tıkanma meydana gelir. Bu tıkanan hemoroid damalarının içinde ise pıhtı oluşmaktadır. Bu pıhtılaşma durumuna tromboze hemoroid denilmektedir. Çoğunlukla, hastanın dayanamayacağı şiddette ağrılara sebep verebilmektedir.

Hemoroid hastalığının tedavisinde cerrahi ve cerrahi olmayan birçok yöntem uygulanabilmektedir. Bu yöntemlerin ortak amacı hemoroid pakelerini ortadan kaldırıp, bölgeye eski anatomik yapısını kazandırmaktır. Uygulanacak tedavi hekim tarafından hastanın muayenesi sonrasında belirlenmektedir. Uygulanacak tedavi, hemoroidin yerleşim yeri, evresi ve durumuna göre belirlenmektedir. 

Hemoroid hastalığından korunmak için dışkılama alışkanlığını düzenlemek oldukça önemlidir. Kabızlık ya da ishal gibi rahatsızlıklar hemoroide sebep verebileceği için kişinin beslenme düzeni hemoroidi engelleme yolunda çok önemli bir yer tutmaktadır. Lifli gıda, meyve ve sebze tüketimini arttırmak bağırsakların daha düzenli çalışmasını sağlayacağı için kabızlık sorununu minimuma indirmektedir. Makatta tahrişe sebep verebilecek acı biber, baharat, patlıcan ya da domates gibi asiditesi yüksek gıdaların tüketimi azaltılmalıdır. Günlük su tüketimine dikkat edilmelidir. Bahsedilen beslenme düzenini uygulamak kişinin hemoroid rahatsızlığından kaçınmasını sağlayabilmektedir. 

Gebelik döneminde, bebeğin ağırlığının rektum üzerinde basınç oluşturabilmektedir. Karın içi basıncının artması ve hormonal değişikliklerin oluşması hemoroide neden olabilmektedir.

Hamilelik döneminde çok elzem değilse cerrahi müdahaleden kaçınılmaktadır. Bu dönemde anne adayının daha iyi hissetmesi için ilaç, krem gibi medikal çözümlere başvurulmaktadır. Hamilelik bittikten sonra ise hemoroidin derecesine göre geç kalınmadan gerekli tedavinin uygulanması gerekmektedir. 

Gün geçtikçe daha fazla hareketsizleşen yaşamlarımız göz önüne alındığında herkes hemoroid hastalığı açısından risk altında kabul edilebilmektedir. Ancak hemoroid hastalığı için daha fazla risk taşıyan gruplar da mevcuttur. Kronik kabızlık ve ishal, hamilelik, dışkılama sırasında ıkınma alışkanlığı, uzun süre ayakta durmak ya da oturmak, şoförlük gibi çok uzun hareket etmeden oturulan meslek grupları, kronik öksürük, obezite, asitli, alkollü içeceklerin ve mayalı gıdaların tüketimi hemoroid riski taşıyan gruplardır. Bununla birlikte karın içi tümörler, siroz, kalp yetmezliği, ya da iltihabi bağırsak hastalıkları gibi rahatsızlıklara sahip olanlar da hemoroid riski taşımaktadırlar. Ailevi yatkınlığın da önemli olduğu bilinen hemoroid riskinde kişini yaşı ilerledikçe hemoroid riski daha da artmaktadır.